Nieuwe regels wegwerpplastic: hoe zit het met de btw?

Sinds 1 juli 2023 moet er extra betaald worden voor wegwerpbekers en -bakjes die (deels) zijn gemaakt van plastic. Ondernemers mogen zelf bepalen hoeveel geld zij hiervoor vragen, maar als richtlijn geeft de overheid mee:

• € 0,25 voor een beker;
• € 0,50 voor een maaltijd (eventueel met meerdere bakjes);
• € 0,05 voor voorverpakte kleine porties groenten, fruit, noten en portieverpakkingen voor bijvoorbeeld beleg en saus.

Deze kosten moeten altijd apart op de kassabon worden vermeld en over deze verkoop moet btw in rekening worden gebracht. Welk btw-tarief van toepassing is (9% of 21%) hangt af van het product dat in de verpakking zit. Het btw-tarief voor de verpakking is met andere woorden hetzelfde als het btw-tarief dat geldt voor het product dat wordt verkocht.

Dit betekent bijvoorbeeld dat in het geval van een maaltijdsalade of een wegwerpbeker met koffie er 9% btw op aangifte moet worden voldaan. Gaat het daarentegen om een wegwerpbeker met wijn of bier, dan geldt het 21% btw tarief voor alcoholhoudende dranken. 

In bepaalde gevallen is het sinds 1 juli 2023 verplicht om een herbruikbare optie aan te bieden. In deze gevallen moeten er voor de btw twee situaties worden onderscheiden:

1. Het tegen vergoeding aanbieden van herbruikbare bekers en bakjes die bij inwisseling recht geven op terugbetaling van het hiervoor betaalde bedrag (statiegeld/borgsysteem). Over de aan de klant in rekening gebrachte vergoeding voor de herbruikbare verpakking is geen btw-verschuldigd. In dit geval is naar onze mening de goedkeuring met betrekking tot statiegeld van toepassing.
2. Het tegen vergoeding aanbieden van herbruikbare bekers en bakjes (die niet ingewisseld kunnen worden). In deze omstandigheden is de levering van de herbruikbare verpakking en op zichzelf staande prestatie en belast tegen het reguliere btw-tarief van 21%.