Financieringsrente stijgt fors: wat betekent dit voor ondernemers?

Het spreekt voor zich dat hoe hoger de rente is, hoe duurder het voor onderneming is om geld te lenen. Om te weten welke mogelijkheden je eventueel hebt om het effect van rentestijging te beperken, is in de eerste plaats goed om te weten hoe jouw financieringslasten zijn opgebouwd. Vervolgens is in het bijzonder van belang hoe de rentevergoeding is opgebouwd en op welke factoren je zelf invloed kan hebben.

Waaruit bestaan de financieringslasten voor jouw financiering?

Een passende financiering kan gezien worden als een optimale mix tussen omvang, looptijd & aflossing, flexibiliteit, kosten en zekerheden. Dit wordt vastgelegd in een kredietovereenkomst tussen de onderneming en de financier. De prijs voor een financiering bestaat hoofdzakelijk uit twee onderdelen: de rente en de provisie. Daarbij moet ook de aflossing van de financiering worden betaald. Gezamenlijk worden dit de financieringslasten genoemd.

Download de infographic en kijk hoe deze componenten de financieringslasten bepalen.

Rente
Over het algemeen is dit het meest complexe onderdeel. De rente kan gebaseerd zijn op een variabele of vaste rentebasis en bestaat uit twee of drie van de volgende componenten:

• rentebasis
• generieke toeslag
• (klant)specifieke opslag

Regelmatig zijn deze rentecomponenten niet individueel zichtbaar, maar wordt één totaal tarief vermeld, zoals bij leningen met een vaste rentebasis.

Provisie
De twee belangrijkste varianten zijn de éénmalige provisie, zoals afsluitprovisie, en de doorlopende provisie, zoals de bereidstellingsprovisie bij een rekening-courant krediet.

Aflossing
De aflossing is het periodieke bedrag waarmee de lening of het krediet binnen de afgesproken termijn en/of voorwaarden moet worden terugbetaald. Dit wordt het aflossingsschema genoemd, waarbij lineaire aflossing, annuïtaire aflossing en aflossingsvrij de meeste voorkomende varianten zijn.

Hierbij is van belang dat het aflossingsschema past bij de situatie van de onderneming. Bij rekening-courant krediet is geen sprake van aflossingsschema's, maar kan wel worden afgesproken dat de limiet na bepaalde tijd wordt verlaagd.

Overige kosten
Naast rente en provisies kan een financier nog andere kosten in rekening brengen, zoals incassokosten en taxatiekosten. Incassokosten kunnen nodig zijn als een onderneming de afspraken met de financier niet nakomt. Als de onderneming te laat betaalt, kan de financier een vertragingsrente in rekening brengen.

Zie ook het onderdeel ‘Rente’ in de infographic. De hoogte van de rentevergoeding is afhankelijk van de volgende elementen:

• Fundingkosten
  Samengevat zijn de fundingkosten mede afhankelijk van de ontwikkelingen op de financiële markten en visie van de Centrale Banken, het gekozen rentetype, de afgesproken rentevast periode en de wijze van aflossen van de financiering. Om geld aan jouw onderneming te kunnen uitlenen, moet een financiële instelling zelf geld ‘inkopen’ (lenen) op de financiële markten, zoals de geldmarkt, kapitaalmarkt en de markt voor spaargeld. De fundingkosten zijn opgebouwd uit enerzijds de rentebasis en anderzijds de liquiditeitskosten:
  • Rentebasis: de hoogte van de rentebasis wordt in de financiële markten of door Centrale Banken bepaald en hangt dus af van welke rentebasis van toepassing is. Bij leningen met een variabele rentebasis en rekening-courant krediet is de rentebasis meestal een fluctuerend markttarief, zoals Euribor of een tarief dat door Centrale Banken wordt vastgesteld.
    
    Bij leningen met een vaste rentebasis is dit gekoppeld aan de rente op de kapitaalmarkt, die vaak gerelateerd is aan de rente op staatsleningen. In algemene zin geldt dat in normale marktomstandigheden een vaste rentebasis hoger ligt dan een variabele rentebasis. En bij een vaste rentebasis geldt dat deze meestal hoger ligt wanneer de rentevaste periode langer is.
    
  • Liquiditeitskosten: extra kosten die de financiële instelling boven op de rente moet betalen bij het lenen van geld op de geld- en kapitaalmarkt. Deze zijn onder meer afhankelijk van contractuele voorwaarden, de rating van de financiële instelling en de looptijd van de lening.
    
• Risicokosten: deze kunnen verschillen per klant en worden bepaald door het kredietrisico en de kapitaalkosten. Iedere financieringsaanvraag is anders, omdat iedere onderneming en de situatie waarin die zich bevindt anders is. Door uitgebreide analyses berekent de financiële instelling per aanvraag wat de risico’s zijn. Belangrijke factoren zijn onder meer kredietwaardigheid, type, omvang & looptijd financiering, zekerheden en branche waarin de onderneming actief is.
  • Kredietrisico: gedurende de looptijd van de financiering moet voldoende geld uit de bedrijfsvoering van de onderneming vrijkomen (cashflow) om de financieringslasten te kunnen dragen. Bij het niet terug kunnen betalen van een financiering lijdt de financiële instelling verlies.
    
    Dit zijn de risicokosten, die gebaseerd zijn op de hoogte van de financiering, de branche waarin de onderneming actief is, de rentabiliteit van de onderneming, de vermogenspositie van de onderneming en de gestelde zekerheden. Hoe hoger de kans op verlies voor de financier, hoe hoger de risico-opslag.
    
  • Kapitaalkosten: conform wet- en regelgeving moet een financiële instelling kapitaal aanhouden als buffer voor onverwachte gebeurtenissen, voor elke financiering die zij verstrekt. Dit verschilt per klant en financiering. Hoe hoger het kredietrisico, hoe meer kapitaal moet worden aangehouden. De kosten hiervan worden kapitaalkosten genoemd.
• Operationele kosten: dit zijn kosten voor de bedrijfsvoering van de financiële instelling. Dit betreft met name kosten voor personeel, kantoren en IT-systemen. Een deel van de kosten is afhankelijk van de omvang van de financiering, maar er zijn ook vaste kosten die voor elke financiering ongeveer even hoog zijn. Belangrijke factoren zijn onder meer kredietwaardigheid, de complexiteit, omvang, type & looptijd van de financiering, en zekerheden. Bij hogere risico zullen de operationele kosten toenemen vanwege intensiever beheer.
  
• Marge: financiële instellingen zijn (over het algemeen) commerciële bedrijven. Een deel van de rente wordt gebruikt om winst te maken, na aftrek van belastingen. Deze winst moet bijdragen aan de continuïteit waardoor ook in de toekomst financiering kunnen worden verstrekt.

De rentemarkt is volop in beweging. Niet alleen zijn de rentetarieven in een relatief korte periode fors gestegen, maar ook de termijnen om de rente vast te zetten in trajecten worden verkort, tussentijdse rentestijgingen worden eerder doorbelast en er worden strengere voorwaarden gesteld aan de maximale termijn aan het daadwerkelijk opnemen van de gelden.

Hierbij is opvallend dat bij veel non-bancaire financiers de gevraagde rentevergoeding minder snel is gestegen dan bij banken. Overigens ligt de hoogte van de rente in de markt van non-bancaire financiers over het algemeen nog wel op een hoger niveau dan die van de traditionele banken. Soms zelfs aanzienlijk hoger, afhankelijk van het type financier en financiering.

Het begint met inzicht: in veel gevallen kunnen de financieringsspecialisten van Moore MKW corporate finance jou helpen inzicht te krijgen in de factoren die van invloed kunnen zijn op de hoogte van de rentevergoeding die de financiële instelling in rekening brengt.

Samen met jou onderzoeken wij welke mogelijkheden er zijn om deze factoren te verbeteren. Met een verbetering van deze factoren kunnen we de financiële instelling proactief benaderen om tot betere voorwaarden en tarieven te komen.

Zoals uit de infographic blijkt is de kredietwaardigheid van jouw onderneming een belangrijke factor die de hoogte van de rentevergoeding bepaalt. De beoordeling van de kredietwaardigheid van jouw onderneming door een financiële instelling wordt ook wel ‘creditrating’ genoemd.

Moore MKW corporate finance beschikt over een tool waarmee inzicht kan worden gekregen in de creditrating, wat ondersteuning kan bieden bij:

• verlagen van het risicoprofiel van jouw onderneming;
• verlagen van de risico-opslag op jouw financiering;
• uitbreiden van en/of flexibiliteit in jouw financieringsmogelijkheden;
• verminderen van de door afgegeven zekerheden;
• onderbouwen van een dividenduitkeringstoets;
• verbeteren van het rendement van jouw onderneming.

Wil jij onderzoeken welke mogelijkheden jouw onderneming heeft ten aanzien van de stijgende rente of heb je op dit moment een financieringsvraagstuk, neem dan contact op met één van onze specialisten.