Hoe zit het met ontslagvergoeding tussen Nederland en Duitsland?

In het belastingverdrag dat Nederland met Duitsland heeft gesloten, is per inkomenscategorie gespecificeerd welk land mag heffen. Om te bepalen onder welke categorie de ontslagvergoeding valt, moet eerst beoordeeld worden waarvoor de ontslagvergoeding wordt betaald.

Zo kan een ontslagvergoeding betaald voor de gedane werkzaamheden gelijk worden behandeld als loon. En kan een vergoeding als overbrugging tot men met pensioen kan worden behandeld als pensioen. De aard van de ontslagvergoeding kan daarom de heffing beïnvloeden.

Modelverdrag OESO

Naast het hiervoor genoemde belastingverdrag is er ook nog een zogenaamd modelverdrag van de OESO (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling). Dit modelverdrag kan door Europese landen als basis worden gebruikt voor het afsluiten van belastingverdragen. In dit modelverdrag wordt, afhankelijk van de aard van de ontslagvergoeding, een richtlijn gegeven over het toekennen van het heffingsrecht.

Zo is bijvoorbeeld bepaald dat een bonus die als ontslagvergoeding wordt betaald, belast moet worden in het land waar op dat moment gewerkt wordt. Bij ontslagvergoedingen die in algemene zin worden uitbetaald volgens een bepaling in het arbeidscontract of volgens nationale wetgeving, is bepaald dat gekeken dient te worden naar de laatste twaalf maanden van de dienstbetrekking.

Op 4 februari 2022 heeft de Staatsecretaris van Financiën een nieuw besluit gepubliceerd betreffende de heffing over ontslagvergoedingen in internationale situaties. Dit besluit kan worden toegepast op ontslagvergoedingen die zijn betaald na inwerkingtreding van het besluit.

In het besluit is bepaald dat gekeken dient te worden naar de diensttijd waarop de hoogte van de ontslagvergoeding is gebaseerd. In de meeste gevallen is dit de volledige diensttijd bij de betreffende werkgever. Hieronder een voorbeeld hoe het heffingsrecht wordt verdeeld:

Werknemer woont in Nederland en ontvangt van haar Nederlandse werkgever een ontslagvergoeding. Tijdens haar gehele dienstverband (5 jaar) werkte zij bijna volledig in Nederland, op de laatste 8 maanden na, toen werkte zij in Duitsland. Dit betekent dat 8/60e deel van de ontslagvergoeding toegerekend wordt aan Duitsland en Nederland voor dit gedeelte een voorkoming van dubbele belasting dient te verlenen.

Wanneer het verloop van het dienstverband niet (volledig) kan worden achterhaald en de verdeling ook niet redelijkerwijs kan worden geschat, dient gekeken te worden naar de laatste twaalf maanden van de dienstbetrekking.

De feiten en omstandigheden omtrent het uitbetalen van de ontslagvergoeding, alsmede het arbeidsverleden bij de betreffende werkgever, bepalen welk land belasting mag heffen. Bij toepassing van het besluit van de Staatssecretaris bij een dienstverband tussen Nederland en Duitsland dien je te kijken naar de volledige diensttijd bij de werkgever, in plaats van naar de laatste twaalf maanden.

Ter illustratie:
Werknemer X woont in Nederland en is in dienst bij een in Duitsland gevestigde werkgever. Na een dienstverband van 10 jaar wordt hij ontslagen en krijgt hij een ontslagvergoeding van € 50.000. De ontslagvergoeding wordt uitbetaald vanwege de door X verrichte werkzaamheden en is gebaseerd op de volledige looptijd van de dienstbetrekking. Hij heeft de werkzaamheden de eerste vijf jaren volledig in Duitsland verricht. Vervolgens is hij één dag per week vanuit zijn home-office gaan werken. Oftewel een salary-split van 20% Nederland en 80% Duitsland.

Gezien de ontslagvergoeding wordt uitbetaald vanwege de verrichte werkzaamheden van werknemer X en die gebaseerd zijn op de volledige looptijd, wordt de ontslagvergoeding behandeld als loon. Op grond van het belastingverdrag tussen Nederland en Duitsland is loon belastbaar daar waar de werkzaamheden worden uitgeoefend.

In de oude situatie, onder het OESO-modelverdrag, wordt er vervolgens gekeken naar waar de werkzaamheden de laatste 12 maanden zijn verricht. Deze zijn voor 20% in Nederland verricht en 80% in Duitsland. Onder het OESO-modelverdrag zou van de ontslagvergoeding daarom € 10.000 in Nederland en € 40.000 in Duitsland worden belast.

Wanneer we het nieuwe besluit van de Staatsecretaris toepassen, wordt er niet gekeken naar de laatste 12 maanden maar naar de gehele looptijd. Over de hele looptijd zijn 10% van de werkzaamheden in Nederland en 90% in Duitsland uitgevoerd. Dit zou betekenen dat € 5.000 van de ontslagvergoeding in Nederland en € 45.000 in Duitsland wordt belast.

Het besluit van de Staatssecretaris ziet puur toe op de fiscale behandeling van de ontslagvergoeding in Nederland. Het is de vraag hoe Duitsland de ontslagvergoeding fiscaal behandeld. Mogelijk sluiten zij aan bij het OESO-modelverdrag waardoor mogelijk een deel van de ontslagvergoeding in beide landen wordt belast of zelfs onbelast blijft.